QUY TRÌNH XỬ LÝ NƯỚC THẢI CHO NHÀ MÁY DỆT

QUY TRÌNH XỬ LÝ NƯỚC THẢI CHO NHÀ MÁY DỆT NHUỘM
ĐẢM BẢO ĐẠT CHUẨN MÔI TRƯỜNG

Ngành dệt – nhuộm là một trong những lĩnh vực tiêu thụ lượng nước lớn nhất trong công nghiệp nhẹ, đồng thời phát sinh lượng nước thải có mức độ ô nhiễm cao và phức tạp. Dưới đây là bài viết trình bày về quy trình xử lý nước thải cho nhà máy dệt đạt chuẩn và hiệu quả.

1. Đặc điểm nước thải ngành dệt nhuộm

Trong quá trình sản xuất, nước thải phát sinh chủ yếu từ các công đoạn: hồ sợi, giũ hồ, tẩy trắng, nhuộm, giặt, in hoa và hoàn tất. Thành phần nước thải biến động mạnh tùy theo loại vải, thuốc nhuộm, hóa chất và công nghệ sản xuất.

Thành phần đặc trưng của nước thải dệt nhuộm:

Hàm lượng chất rắn lơ lửng (SS) cao do tạp chất sợi, hồ, bột màu.
Giá trị COD, BOD thường ở mức 500 – 3.000 mg/L.
Độ màu đậm, chủ yếu từ phẩm nhuộm azo, thuốc nhuộm hoạt tính, trực tiếp hoặc phân tán.
Độ pH dao động lớn (4–12) tùy công đoạn.
Có thể chứa kim loại nặng (Cr, Cu, Zn, Pb) và chất hoạt động bề mặt khó phân hủy.

Nếu xả thải trực tiếp, nước thải này gây ô nhiễm nghiêm trọng đến nguồn tiếp nhận, ảnh hưởng hệ sinh thái và sức khỏe con người. Do đó, việc đầu tư hệ thống xử lý nước thải nhà máy dệt đạt chuẩn QCVN 13-MT:2015/BTNMT là yêu cầu bắt buộc theo Luật Bảo vệ môi trường 2020.

2. Mục tiêu của quy trình xử lý nước thải dệt nhuộm đạt chuẩn

Mục tiêu đạt được sau xử lý:

Giảm COD, BOD, TSS xuống ngưỡng cho phép.
Khử màu, mùi và hóa chất tồn dư trong nước thải.
Ổn định pH và khử triệt để chất hoạt động bề mặt, kim loại nặng.
Đảm bảo nước đầu ra đạt QCVN 13-MT:2015/BTNMT.
Hướng tới tái sử dụng một phần nước sau xử lý nhằm tiết kiệm tài nguyên nước và chi phí vận hành.

3. Quy trình xử lý nước thải cho nhà máy dệt nhuộm

Bước 1: Thu gom và xử lý sơ bộ

Toàn bộ nước thải từ các khu vực sản xuất được thu gom qua hệ thống mương, ống dẫn kín về bể thu gom trung tâm. Tại đây, nước thải đi qua song chắn rác để loại bỏ sợi vải, bao nilon, bùn đất và tạp chất thô, tránh làm hư hỏng thiết bị phía sau.

Tiếp theo, nước được dẫn qua bể điều hòa, nơi các máy thổi khí hoạt động liên tục giúp:

Ổn định lưu lượng và nồng độ ô nhiễm theo thời gian;
Tránh hiện tượng phân hủy kỵ khí gây mùi;
Tăng hiệu quả cho các bước xử lý kế tiếp.

Bước 2: Trung hòa và keo tụ – tạo bông

Đây là công đoạn quan trọng trong xử lý hóa lý.

Nước thải sau điều hòa được điều chỉnh pH về mức trung tính (6.5–7.5) bằng NaOH hoặc H₂SO₄.
Sau đó, hóa chất PAC, phèn nhôm, polymer được châm vào để keo tụ – tạo bông.
Các hạt cặn nhỏ, chất màu và chất hữu cơ khó tan liên kết lại tạo thành bông bùn lớn và lắng xuống ở bể lắng sơ cấp.

Kết quả: loại bỏ 60–70% cặn lơ lửng và phần lớn màu trong nước thải.

Bước 3: Xử lý sinh học – loại bỏ BOD, COD

Giai đoạn này nhằm xử lý thành phần hữu cơ hòa tan bằng hệ vi sinh vật.

Bể Anoxic (thiếu khí): khử Nitrat, Photphat và ổn định các hợp chất hữu cơ.
Bể hiếu khí (Aerotank hoặc MBBR): sử dụng vi sinh vật hiếu khí để phân hủy chất hữu cơ, giảm mạnh BOD và COD.
Bể lắng thứ cấp: tách bùn vi sinh khỏi nước, phần bùn hoạt tính được hồi lưu để duy trì mật độ vi sinh.

Sau giai đoạn này, COD, BOD có thể giảm 85–90%, nước trong hơn rõ rệt.

Bước 4: Xử lý nâng cao – khử màu, khử hóa chất tồn dư

Đối với nước thải dệt nhuộm, xử lý màu là công đoạn khó nhất. Các giải pháp phổ biến:

Oxy hóa nâng cao (Fenton, Ozone): phá vỡ cấu trúc phân tử thuốc nhuộm, khử màu triệt để.
Hấp phụ than hoạt tính: loại bỏ các hợp chất hữu cơ khó phân hủy còn sót lại.
Khử trùng bằng UV hoặc chlorine: tiêu diệt vi sinh gây bệnh, đảm bảo an toàn khi xả thải.

Kết quả đầu ra đạt QCVN 13-MT:2015/BTNMT, đủ điều kiện xả ra nguồn tiếp nhận hoặc tái sử dụng nội bộ.

Bước 5: Xử lý và quản lý bùn thải

Bùn thải từ các bể lắng được thu gom về bể chứa bùn, sau đó ép bùn bằng máy ép khung bản hoặc băng tải để giảm độ ẩm. Phần bùn khô được chuyển giao cho đơn vị xử lý chất thải nguy hại có giấy phép theo quy định tại Thông tư 02/2022/TT-BTNMT.

4. Sơ đồ quy trình xử lý nước thải dệt

Song chắn rác -→ Bể thu gom -→ Bể điều hòa -→ Bể trung hòa -→ 
Bể keo tụ – Tạo bông -→ Bể lắng sơ cấp -→ Bể sinh học Anoxic – Aerotank/MBBR -→ 
Bể lắng thứ cấp -→ Bể khử màu – khử trùng -→ Bể chứa nước sau xử lý -→ Xả thải đạt chuẩn

5. Lợi ích khi đầu tư hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn

Tuân thủ pháp luật: đáp ứng yêu cầu Luật Bảo vệ môi trường 2020 và QCVN 13-MT:2015/BTNMT.
Bảo vệ nguồn nước và sức khỏe cộng đồng.
Tối ưu chi phí vận hành với công nghệ hiện đại, dễ bảo trì.
Nâng cao hình ảnh doanh nghiệp xanh, tạo lợi thế trong xuất khẩu, chứng nhận ISO 14001.
Tái sử dụng nước thải sau xử lý, giảm chi phí nước sạch.

Xử lý nước thải cho nhà máy dệt nhuộm là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự am hiểu chuyên sâu về hóa lý, sinh học và công nghệ phù hợp. Việc đầu tư hệ thống xử lý đạt chuẩn không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng quy định pháp luật, hạn chế sự cố khi vận hành mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội và cam kết phát triển bền vững.

6. Giải pháp tổng thể

Môi Trường Hải Phương là đơn vị chuyên nghiệp trong lĩnh vực môi trường, với kinh nghiệm nhiều năm triển khai dự án xử lý nước thải dệt nhuộm, giặt tẩy, in vải, may mặc, thuộc da… trên toàn quốc.

Chúng tôi cung cấp giải pháp trọn gói gồm:

Khảo sát, thiết kế và thi công hệ thống xử lý nước thải công nghiệp từ 50 – 5.000 m³/ngày.
Lập hồ sơ môi trường, giấy phép xả thải và giấy phép môi trường.
Ứng dụng các công nghệ tiên tiến: MBBR, AAO, Fenton, Ozone, lọc màng UF/RO.
Đảm bảo: vận hành ổn định – đạt chuẩn – tiết kiệm năng lượng.

Hãy để lại thông tin để chúng tôi tư vấn hoặc liên hệ hotline – 091 155 01 77 để được tư vấn miễn phí!